doğal olayların tersinmez olduğunu belirterek enerjinin başka şekillere dönüşümünde kullanılabilecek miktarın azalacağını, bu yüzden de sürekli olarak değerini yitireceğini ifade etmektedir. Termodinamiğin ikinci yasasına göre bir sistemden çıkan enerjinin iş potansiyeli sisteme giren enerjinin iş potansiyelinden daha küçüktür, aradaki fark sistemde meydana gelen enerji dönüşümünde oluşan tersinmezliklere bağlıdır. Ekserji (kullanılabilir enerji) analizi termodinamiğin ikinci kanununa dayanır ve ikinci kanun kullanılabilirlik ile ilgili olup bir enerji kaynağının maksimum iş potansiyeli üzerinde durur. Bir sistemdeki entropi üretimi, iş yapma imknlarının kullanılamamasına ve enerjinin kalitesinin azalmasına sebep olur. Bu yüzden araştırmacılar, bir enerji sisteminin analizi yapılırken birinci kanun ile birlikte ikinci kanunu da değerlendirmek gerektiğini savunmuşlardır (Bejan,1995). Kullanılabilir enerji analizinin önceleri keşfedilmesine rağmen enerjinin ucuz ve bol olduğu zamanlarda mühendislik uygulamalarında yakın bir zamana kadar pek kullanılmamış, enerjinin azaldığı ve pahalı olduğu yıllardan başlanarak günümüzde de önemle ve bilinçli olarak kullanılmaktadır. 1950li yıllardan sonra kullanılmaya başlanan ekserji analizi yöntemi, sistemdeki kayıp kullanılabilir enerjinin hangi bölgelerde meydana geldiğini tespit ettiği için enerjinin daha verimli kullanılmasına yardımcı olan sonuçlar vererek bir çok enerji üretim ve kullanım sisteminde verim değerlerini önemli ölçüde artırdığı gözlemlenmiştir. 1.1 ÇALIŞMANIN ÖNEMİ Dünya nüfusunun hızla artması ve gelişen teknolojiye bağlı olarak enerji tüketimi de son derece artış göstermektedir. Fosil kökenli enerji kaynaklarının sınırlı olması, bilinçsizce ve hızla tüketilmesi, bilim adamalarını alternatif ve yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanma yollarını bulmaya ve şu an kullanılan yakıtlardan sağlanan enerjiyi sistemdeki tersinmezlikler (kayıp iş) azaltılarak daha verimli kullanmaya yöneltmiştir. Bu amaçla enerji ve ekserji analizi gibi yöntemler enerji üretim ve tüketim sistemlerine uygulanarak daha fazla kapasitedeki iş daha az enerji sarfiyatı ile karşılanmıştır. Günümüzde üretilen enerjinin büyük bir kısmı sanayide harcanmaktadır, geri kalan kısmı aydınlatma, ısıtma, soğutma, iklimlendirme sistemleri vb.ticari ve evsel uygulamalarda harcanmaktadır. Üretilen ve depo edilen soğuk muhafazası istenen gıdaların, medikal 2
doğal olayların tersinmez olduğunu belirterek enerjinin başka şekillere dönüşümünde kullanılabilecek miktarın azalacağını, bu yüzden de sürekli olarak değerini yitireceğini ifade etmektedir. Termodinamiğin ikinci yasasına göre bir sistemden çıkan enerjinin iş potansiyeli sisteme giren enerjinin iş potansiyelinden daha küçüktür, aradaki fark sistemde meydana gelen enerji dönüşümünde oluşan tersinmezliklere bağlıdır. Ekserji (kullanılabilir enerji) analizi termodinamiğin ikinci kanununa dayanır ve ikinci kanun kullanılabilirlik ile ilgili olup bir enerji kaynağının maksimum iş potansiyeli üzerinde durur. Bir sistemdeki entropi üretimi, iş yapma imknlarının kullanılamamasına ve enerjinin kalitesinin azalmasına sebep olur. Bu yüzden araştırmacılar, bir enerji sisteminin analizi yapılırken birinci kanun ile birlikte ikinci kanunu da değerlendirmek gerektiğini savunmuşlardır (Bejan,1995). Kullanılabilir enerji analizinin önceleri keşfedilmesine rağmen enerjinin ucuz ve bol olduğu zamanlarda mühendislik uygulamalarında yakın bir zamana kadar pek kullanılmamış, enerjinin azaldığı ve pahalı olduğu yıllardan başlanarak günümüzde de önemle ve bilinçli olarak kullanılmaktadır. 1950li yıllardan sonra kullanılmaya başlanan ekserji analizi yöntemi, sistemdeki kayıp kullanılabilir enerjinin hangi bölgelerde meydana geldiğini tespit ettiği için enerjinin daha verimli kullanılmasına yardımcı olan sonuçlar vererek bir çok enerji üretim ve kullanım sisteminde verim değerlerini önemli ölçüde artırdığı gözlemlenmiştir. 1.1 ÇALIŞMANIN ÖNEMİ Dünya nüfusunun hızla artması ve gelişen teknolojiye bağlı olarak enerji tüketimi de son derece artış göstermektedir. Fosil kökenli enerji kaynaklarının sınırlı olması, bilinçsizce ve hızla tüketilmesi, bilim adamalarını alternatif ve yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanma yollarını bulmaya ve şu an kullanılan yakıtlardan sağlanan enerjiyi sistemdeki tersinmezlikler (kayıp iş) azaltılarak daha verimli kullanmaya yöneltmiştir. Bu amaçla enerji ve ekserji analizi gibi yöntemler enerji üretim ve tüketim sistemlerine uygulanarak daha fazla kapasitedeki iş daha az enerji sarfiyatı ile karşılanmıştır. Günümüzde üretilen enerjinin büyük bir kısmı sanayide harcanmaktadır, geri kalan kısmı aydınlatma, ısıtma, soğutma, iklimlendirme sistemleri vb.ticari ve evsel uygulamalarda harcanmaktadır. Üretilen ve depo edilen soğuk muhafazası istenen gıdaların, medikal 2
www.UlusalTezMerkezi.net internet sitesi akademik bilgiye erişimi kolaylaştırmak amacıyla kurulmuştur. YÖK ile herhangi bir bağlantısı yoktur. Tezlerin aranılan anahtar kelime ile ilgili bölümleri adil kullanım hakkı çerçevesinde, kanunlara uygun olarak yayınlanmaktadır. Herhangi bir ticari kar etme amacı olmaksızın sadece bilgiye erişimi hızlandırmak amaçlıdır. Istek, Sikayet, Oneri: [email protected]Tamam
