Akışkan, kompresörün içinde ısınırsa entropisi artar, soğursa entropisi azalır. Dolayısıyla sıkıştırma işlemi sırasında akışkanın soğutulması entropiyi azaltacağından kompresör işini de azaltır.
İdeal çevrimde yoğuşturucudan çıkan akışkan, kompresör çıkış basıncında doymuş sıvıdır, gerçek çevrimde ise sıkıştırılmış sıvı halindedir. Böylece kısılma vanasına giren sıvının entalpisi daha düşük olacağından kısılma sonrası ortamdan daha fazla ısı çekilebilir. Ayrıca, yoğuşturucu ile kısılma vanası arasında sürtünme nedeniyle akışkanda basınç düşümü olur.
3.7 SOĞUTMA ETKİNLİK KATSAYISI
Bir soğutma makinesinin verimi etkinlik katsayısı ile ifade edilir ve COPSM kısaltması ile gösterilir. Soğutma makinesinin amacı, soğutulan ortamdan ısı çekmektir. (QL) Bu amacı gerçekleştirmek için bir iş yapılması gerekir. (Wnet, giren) Bu durumda soğutma makinesinin etkinlik katsayısı aşağıdaki gibi ifade edilebilir.
COP
=
elde
edilmek istenen harcanan iş
soğutma girişi
etkisi
=
QL Wnet, giren
(3.1)
Bu bağıntıda, QL yerine QL ve Wnet, yerine W net yazılabilir.
Bir çevrim için enerjinin korunumu ilkesi, W net giren = QH QL (kJ) olduğundan soğutma makinesinin etkinlik katsayısı,
COPSM
=
QL QH QL
şeklinde de yazılabilir.
(3.2)
COPSM değeri birden büyük olabileceği belirtilmelidir. Başka bir deyişle soğutulan ortamdan çekilen ısı, bunu sağlamak için yapılması gereken işten daha büyük olabilir. Oysa ısıl verimin birden büyük olması söz konusu olmaz. Gerçekten de soğutma makinesinin etkinliğini ısıl verim yerine etkinlik katsayısıyla belirtmenin gerekçesi, ısıl verimin birden küçük olma zorunluluğundan kaynaklanmaktadır (Çengel ve Boles,1996). Kompresör ile yoğuşturucu ve yoğuşturucu ile kısılma vanası arasındaki borularda yani sıcak tarafta oluşan ısı kaybı ve sürtünme, yoğuşturucuda oluşan ısı kaybı ve sürtünmeye dahil edilerek, çevrim performansı incelenirken hesaplamalara katılmayabilir. Ancak
Akışkan, kompresörün içinde ısınırsa entropisi artar, soğursa entropisi azalır. Dolayısıyla sıkıştırma işlemi sırasında akışkanın soğutulması entropiyi azaltacağından kompresör işini de azaltır.
İdeal çevrimde yoğuşturucudan çıkan akışkan, kompresör çıkış basıncında doymuş sıvıdır, gerçek çevrimde ise sıkıştırılmış sıvı halindedir. Böylece kısılma vanasına giren sıvının entalpisi daha düşük olacağından kısılma sonrası ortamdan daha fazla ısı çekilebilir. Ayrıca, yoğuşturucu ile kısılma vanası arasında sürtünme nedeniyle akışkanda basınç düşümü olur.
3.7 SOĞUTMA ETKİNLİK KATSAYISI
Bir soğutma makinesinin verimi etkinlik katsayısı ile ifade edilir ve COPSM kısaltması ile gösterilir. Soğutma makinesinin amacı, soğutulan ortamdan ısı çekmektir. (QL) Bu amacı gerçekleştirmek için bir iş yapılması gerekir. (Wnet, giren) Bu durumda soğutma makinesinin etkinlik katsayısı aşağıdaki gibi ifade edilebilir.
COP
=
elde
edilmek istenen harcanan iş
soğutma girişi
etkisi
=
QL Wnet, giren
(3.1)
Bu bağıntıda, QL yerine QL ve Wnet, yerine W net yazılabilir.
Bir çevrim için enerjinin korunumu ilkesi, W net giren = QH QL (kJ) olduğundan soğutma makinesinin etkinlik katsayısı,
COPSM
=
QL QH QL
şeklinde de yazılabilir.
(3.2)
COPSM değeri birden büyük olabileceği belirtilmelidir. Başka bir deyişle soğutulan ortamdan çekilen ısı, bunu sağlamak için yapılması gereken işten daha büyük olabilir. Oysa ısıl verimin birden büyük olması söz konusu olmaz. Gerçekten de soğutma makinesinin etkinliğini ısıl verim yerine etkinlik katsayısıyla belirtmenin gerekçesi, ısıl verimin birden küçük olma zorunluluğundan kaynaklanmaktadır (Çengel ve Boles,1996). Kompresör ile yoğuşturucu ve yoğuşturucu ile kısılma vanası arasındaki borularda yani sıcak tarafta oluşan ısı kaybı ve sürtünme, yoğuşturucuda oluşan ısı kaybı ve sürtünmeye dahil edilerek, çevrim performansı incelenirken hesaplamalara katılmayabilir. Ancak
www.UlusalTezMerkezi.net internet sitesi akademik bilgiye erişimi kolaylaştırmak amacıyla kurulmuştur. YÖK ile herhangi bir bağlantısı yoktur. Tezlerin aranılan anahtar kelime ile ilgili bölümleri adil kullanım hakkı çerçevesinde, kanunlara uygun olarak yayınlanmaktadır. Herhangi bir ticari kar etme amacı olmaksızın sadece bilgiye erişimi hızlandırmak amaçlıdır. Istek, Sikayet, Oneri: [email protected]Tamam